روش ارزشگذاری تجمیع عوامل ریسک، روشی برای ارزیابی ارزش استارتآپها است که بر شناسایی و ارزیابی ریسکهای مرتبط با یک سرمایهگذاری تمرکز دارد. این روش به ویژه برای استارتآپهای اولیه با دادههای مالی محدود مفید است.
نحوه عملکرد:
شناسایی عوامل کلیدی ریسک:
ریسکهای داخلی: این ریسکها ناشی از درون شرکت هستند، مانند:
تجربه و سابقه تیم مدیریتی
قدرت مدل کسبوکار و محصول/خدمت
چشمانداز رقابتی و تقاضای بازار
حفاظت از مالکیت معنوی
پیشبینیهای مالی و نیازهای تامین مالی
ریسکهای خارجی: این ریسکها ناشی از محیط خارجی هستند، از جمله:
شرایط اقتصادی و نوسانات بازار
تغییرات مقرراتی و چالشهای قانونی
اختلالات تکنولوژیکی و فرسودگی
عوامل ژئوپلیتیکی و اجتماعی
تعیین امتیاز ریسک:
به هر عامل ریسک، امتیازی معمولاً در مقیاسی از -2 تا +2 اختصاص داده میشود، که در آن:
-2 نشاندهنده تأثیر منفی قابل توجه است
-1 نشاندهنده تأثیر منفی متوسط است
0 نشاندهنده تأثیر خنثی است
+1 نشاندهنده تأثیر مثبت متوسط است
+2 نشاندهنده تأثیر مثبت قابل توجه است
تعیین ارزش پایه:
یک ارزش پایه تعیین میشود، که اغلب بر اساس شرکتهای قابل مقایسه در همان صنعت یا بخش است. این به عنوان نقطه شروع برای ارزیابی عمل میکند.
تنظیم ارزش پایه بر اساس امتیاز ریسک:
ارزش پایه بر اساس مجموع امتیازهای ریسک تنظیم میشود. مجموع بالاتر امتیازهای منفی منجر به ارزشگذاری پایینتر و مجموع بالاتر امتیازهای مثبت منجر به ارزشگذاری بالاتر میشود.
مثال:
فرض کنید ارزش پایه یک استارتآپ فرضی 5 میلیون دلار است. پس از ارزیابی 10 عامل ریسک، مجموع امتیازها -5 است. اگر هر امتیاز به یک تنظیم 10٪ مربوط باشد، ارزش نهایی 2.5 میلیون دلار خواهد بود (5 میلیون دلار (1 – 0.5)).
ملاحظات کلیدی:
ذهنی بودن: روش تجمیع عوامل ریسک به شدت به قضاوت ذهنی در شناسایی و امتیازدهی به ریسکها متکی است.
دادههای محدود: این روش بیشتر برای استارتآپهای اولیه با دادههای مالی محدود مناسب است، اما میتواند در کنار روشهای دیگر ارزیابی استفاده شود.
ماهیت پویا: عوامل ریسک میتوانند در طول زمان تغییر کنند، بنابراین ارزیابی مجدد منظم ضروری است.
بررسی ۱۲ عامل ریسک در روش تجمیع عوامل ریسک
تخمین ارزش کسبوکار به کمک روش تجمیع عوامل ریسک توسط پرسشنامهای صورت میگیرد که در آن، دوازده ریسک اصلی که کسبوکار احتمالاً با آن مواجه خواهد شد، مورد بررسی قرار میگیرد؛ این موارد عبارتند از:
- ریسک مدیریتی
- ریسک بلوغ کسبوکار
- ریسک سیاسی و قانونی
- ریسک تولید
- ریسک فروش و بازاریابی
- ریسک افزایش سرمایه
- ریسک رقابت
- ریسک فناوری
- ریسک حقوقی
- ریسک بینالمللی
- ریسک شهرت
- ریسک سودآوری بالقوه
